Het blijft een lastig item, het verhaal over de ammoniak emissie voor Nederland. De ammoniak uitstoot, van vooral veehouderijbedrijven moet naar beneden. Dat lijkt niet zo heel erg ingewikkeld te zijn. Koeien weiden, mest gescheiden opvangen, mestsilo’s afdekken en de mest emissie arm aanwenden zijn uitstekende middelen gebleken om deze emissie flink te verlagen. Er is duidelijk geworden uit diverse berekeningen en metingen dat de ammoniak emissie sinds 1990 met 66% gedaald is. Op het eerste gezicht een uitstekend resultaat.
Maar hier begint het onoverzichtelijk te worden. Al wat ik lees van overheidswege is smijten met cijfers en percentages die elkaar soms zelfs tegenspreken. Er wordt volop gemeten en gerekend en het lijkt dat niemand een duidelijk beeld weet te scheppen hoe het nu werkelijk zit. Binnen de Europese Unie wordt er ook niet unaniem met dezelfde cijfers gewerkt. In Nederland rekenen we bijvoorbeeld met 37,3 kg ammoniak uitstoot per koe terwijl in Groot Brittannië uitgegaan wordt van 12,9 kg ammoniak per koe. En zo zijn er wel meer voorbeelden. Nu denk ik: “Is de mest van een Britse koe nu zoveel anders als van een Nederlandse?” Door de verschillende voedermiddelen kan dat per bedrijf natuurlijk enigszins verschillen maar een verschil van 65,5% is wel een beetje erg veel van het goede. Komt daar nog bij dat er steeds maar uitgegaan wordt van berekeningen terwijl het RIVM allerlei metingen doet waar niemand iets mee lijkt te doen. Het mag blijkbaar wat kosten.
Maar ja, de overheid zal met een richtlijn moeten komen, voor er regel gemaakt kan worden. Volgens mij ligt hier het werkelijke probleem. Er zijn zoveel berekeningen gemaakt en metingen gedaan dat er een hele stapel cijfers is, waar een keuze uit gemaakt zou moeten worden. Maar welke? De cijfers spreken elkaar nogal eens tegen, dus dat is niet zo eenvoudig. Het zou toch mooi zijn dat dit geneuzel over de ammoniak emissie gewoon uitgesteld wordt tot we met z’n allen eindelijk precies weten waar we het over hebben. Ik ben verre van een expert op dit gebied, maar ik merk heel duidelijk dat er nog veel te veel discussie tussen alle ammoniak experts is om überhaupt van zuivere en duidelijke cijfers uit te gaan. En daarbij ben ik zeker niet overtuigd van de noodzaak om de emissie van ammoniak nog verder tegen te gaan. Ammoniak blijft toch een gewone stikstofverbinding. Niets meer en niets minder, een natuurproduct. Opschorten die discussie zeg ik, en voer hem pas weer wanneer je alles duidelijk op een rijtje hebt, maar ik hou de angst dat er toch politiek gescoord moet worden op dit onderwerp.
Het blijft zeker een lastig item, die ammoniak!
De landbouw is een onderwerp waarop het voor politici mooi scoren is. Dit heeft als gevolg dat er al wetgeving wordt gemaakt voor oplossingen, voordat het probleem helder is. De wetgeving wordt dan gebaseerd op de eerste summiere onderzoeksresultaten want meer is er op dat moment gewoon niet. En tja… dan komen sommige wetenschappers in de loop der jaren wel eens tot voortschrijdende inzichten zoals met de ammoniak. Ook al omdat collega onderzoekers in het buitenland met andere uitkomsten aan komen zetten. Zoals in de UK de veel lagere emissies per koe. Dan moet je weten dat Nederland al rond 1985 de emissies vaststelde, in de UK gebeurde dat pas rond 2000. Daardoor kon in de UK gebruik worden gemaakt van meer en completere kennis.
Maar wat doe je als Nederland, wanneer blijkt dat je er misschien naast zit met die emissies? Blijf je stug vasthouden aan de oude gegevens omdat die nu eenmaal in de wet verankerd liggen? Of meet je opnieuw met het risico dat je daarna aan de boeren moet zeggen ‘sorry mensen, wij hebben jullie voor niets laten investeren’? Dat is een groot dilemma.